Blog

Lezen in tijden van corona 2

Lieve lezer,

Wat te lezen in tijden van corona? Twee weken geleden raadde ik Rosa Luxemburgs brieven aan, omdat ze niet alleen poëtisch en opwekkend zijn, maar ook laten zien hoe je eenzame opsluiting kunt overleven zonder bij de pakken neer te gaan zitten. (In dit bericht beschrijf ik dat veel beter.)

Na twee weken coronamaatregelen begint het allemaal een beetje te wennen. Het moeilijkst vind ik dat we de lente niet kunnen verwelkomen door een net iets te frisse strandwandeling of die tintelende voorjaarsgeur van het bos op te snuiven. Tenminste, ik heb dat niet gedaan dit weekend en nu mag het al helemaal niet meer.

Gelukkig is Het eiland net verschenen. Het eiland uit de titel is Texel. Alleen al aan Texel te denken verlicht het gemoed. Bij mij, in ieder geval. In het boek zoekt schrijver, regisseur en theatermaker Koos Terpstra naar sporen van zijn jeugd op dat eiland. De zon schijnt er kraakfris, de wind waait er als een strenge, maar liefdevolle moeder en de jeugd krijgt in de herinneringen van Terpstra magisch realistische trekken. Een heerlijke plek om thuis op vakantie te gaan!

Ik werd steeds verrast en gegrepen door Terpstra’s eigen vertelstem. Dan weer overtuigd, dan weer weifelend, de ene keer lyrisch mijmerend, de andere keer licht gefrustreerd over zijn eigen haperende geheugen of dat van zijn moeder. Dit boek is lastig te categoriseren, maar als je overgeeft aan de hersenspinsels en –kronkels van Terpstra ben je echt even weg. Naar een friszonnig eiland, naar een magische jeugd, naar een mijmerend, wijs hoofd.

Nu we niet meer écht weg kunnen, is Het eiland the next best thing.
Boek van de week dus.

En lezer, als je in je isolatie ook wil schrijven in plaats van lezen: ik sta nog steeds open voor brieven!

Groet! Lot

Lezen in tijden van corona 1

Lieve Lezer,

Terwijl ik dit schrijf is de regering in crisisberaad over de coronamaatregelen. Schoolleiders willen de scholen sluiten, volgens de NOS. Vanmorgen merkte een klant op dat ze best thuis wou blijven en dan lekker boeken lezen. Gisteren sprak een klant over een mogelijke apocalyps. ‘Als we er volgende week nog zijn…’ zei ze met galgenhumor. Het zijn onzekere tijden.

Bij mij geen paniek, maar wel een mijmering: hoe gaat dat als je in thuisisolatie zit? Wat doe je dan? Onvermijdelijk kwamen mij de gevangenisbrieven van Rosa Luxemburg voor de geest. Rosa Luxemburg zat tijdens de Eerste Wereldoorlog meer dan drie jaar vast vanwege haar politieke ideeën. Haar brieven geven een prachtig beeld van haar leven in beperking. Een paar weken geleden verscheen een heruitgave van deze brieven onder de titel Ik voel me in de hele wereld thuis.

Luxemburg zit op verschillende plekken vast, de ene keer heeft ze meer vrijheden dan de andere. Soms heeft ze zelfs een tuintje, waar ze met volle teugen van geniet. Soms krijgt ze bezoek. Wanneer ze van gevang verplaatst reizen haar boeken haar achterna. Kisten vol. Zelfs als ze alleen een cel heeft en af en toe een wandelingetje over een bestraatte binnenplaats maakt, kijkt ze nog naar de natuur. De vogeltjes lokt ze naar haar raam, ze determineert de bomen in de verte. Vanuit haar isolement leeft ze mee met haar naasten met vragen en lieve wensen en bezorgdheid.

Meer nog: ze blijft lezen, gedichten citeren en boeken bespreken en aanraden. Ze haalt ook herinneringen op aan betere tijden en toont zich blijvend politiek bevlogen. Haar eigen omstandigheden relativeert ze keer op keer, al geeft ze soms toe dat het niet altijd goed met haar gaat. En dan ziet ze weer een vogeltje, een mooie wolkenlucht of schiet haar te binnen dat ze nog graag dit of dat boek wil hebben. Dat alles, vergeet niet, tegen de achtergrond van de Eerste Wereldoorlog, waarin haar geliefde omkomt.

‘Sonjuscha, liefste, wees ondanks alles rustig en vrolijk. Zo is het leven en zo moet men het aanvaarden, dapper en glimlachend- ondanks alles,’ zo sluit Luxemburg één van haar brieven af.

Lieve lezer, laten we een voorbeeld nemen aan deze echte dwarsdenker en deze coronacrisis dapper en glimlachend tegemoet treden. Er zijn genoeg wolken om prachtige luchten te verzorgen. De vlier in mijn achtertuin heeft koolmeesjes en mussen, die standvastig hippen op de takken in de wind. Overdag ben ik hier, in de winkel, om al jullie boekenwensen te ontvangen en te voldoen. Opsturen of langsbrengen kunnen wij ook!

Inmiddels is de regering uitvergaderd en heeft nieuwe richtlijnen doen uitgaan. ‘Onthoud je van sociale contacten’ zegt het kabinet.  En lees een boek!

Boek van de week is uiteraard Ik voel me in de hele wereld thuis van Rosa Luxemburg.

Gezonde groet! Lot

P.S. Als je met mij wil corresponderen in deze tijden van sociale onthouding: leuk! Ik neem mij voor terug te schrijven.

Recepten voor levenslust

Ik weet niet of het verantwoord is om een kookboek tot boek van de week te kronen als je er nog nooit uit gekookt hebt, maar het boek van de week is toch Midnight chicken van Ella Risbridger.

Zo eindigt het recept van ‘kipcurry voor beginners’:

‘Open een fles wijn, verzamel je vrienden. Ga op de bank zitten en wordt steeds vrolijker, warmer en zatter. Zing.

Haal een uur later , als de kip van het bot valt, het deksel van de pan en laat de curry inkoken tot hij dik is.

Serveer hem met rijst en naanbroord. Geef iedereen een kom kipcurry. Geef iedereen een lepel. Ga zitten. Eet. Eet. Eet.’

Het zal fervente kookboeklezers niet verbazen dat Ella Risbridger vaak Nigella Lawson noemt als inspiratiebron. Ze heeft dezelfde liefde voor de geneeskrachtige werking van eten en koken. Ze schrijft misschien nog iets gloedvoller. De druk is ook hoger. Risbridger vindt zichzelf op een dag terug op de vloer van de keuken. Ze wil nooit meer opstaan. Nadat haar vriend haar heeft overgehaald samen kip te braden, de midnight chicken uit de titel, besluit ze zich in leven te houden door te koken en te eten. Een fijn uitgangspunt te midden van de hardloop- en mindfulneshype!

Ik krijg niet alleen honger van het lezen in Midnight Chicken, maar ook een enorme hoeveelheid levenslust. Dat komt niet in de laatste plaats door de robuste, kleurrijke tekeningen van Elisa Cunningham.

Vanwege die levenslust kan Midnight Chicken best boek van de week zijn zonder dat ik eruit gekookt heb. Dat koken gaat ook nog gebeuren!

(En shout-out naar de vertaler, Mariëlle Steinpatz, omdat de gretigheid van Risbridgers stijl zo goed in het Nederlands is overgekomen!)