boekhandel over het water logo

De inspirerende boekhandel in Amsterdam-Noord

Blog

09 mei 2022

Eervolle vermelding schrijfwedstrijd: ‘De Ui’ van Simon Govers

In de Boekenweek hielden we bij Boekhandel Over het water een schrijfwedstrijd: schrijf over je eerste boekenliefde. Uit de vele inzendingen kozen juryleden Lot Douze en Jeanet van Omme het titelloze verhaal van Nynke van der Beek als winnaar uit. Dat kun je hier lezen. Het juryrapport vind je hier. De jury deed ook twee eervolle vermeldingen, namelijk van de inzendingen van Simon Govers en Marianne Janssen. Simon Govers’ verhaal lees je hieronder.

De UI

Gedoucht en tandengepoetst, pyjama aan en klaar om naar bed te gaan. Op handen en voeten ren ik naar zolder, als een kleine leeuw. Mama loopt me achteraan om nog een kus te geven. ‘Welterusten lieverd’, zegt ze terwijl ze de deur dicht doet.

Rustig wacht ik af. Haar voetstappen gaan de trap af, het licht gaat uit, het is donker. Al snel zien mijn ogen weer de contouren van legosteentjes. Ik besluit tot 30 te tellen. Een, twee, drie, vier… Bij 20 vind ik dat het zo ook wel goed is. Terwijl mijn hart razendsnel tekeergaat sluip ik zo stil mogelijk uit bed.

De deur piept, de vloer kraakt en mijn hart bonst. Met een paar flinke passen ben ik bij de kamer van mijn grote broer. Terwijl ik met rechts de deur openduw trekt mijn linkerhand snel de pyjamatrui voor mijn neus. De kindershampoo verbloemt de vieze geur van opgebrande sigaretten. Gelijk rechts is hij dan: de boekenkast.

Tussen de filosofische en historische werken weet ik precies waar ik kijken moet. Linksonder, eerste plank. Daar ligt de boekenserie van Narnia waar ik aan begonnen was. Als ik deze open sla dan weet ik eindelijk wat er gebeurt met de heks die naar onze wereld is gebracht. Ik pak het ezelsoortje, hier keek ik de hele dag naar uit…

Voor me zie ik hoe de heks woest zwaait met een lantaarnpaal. Met de magische ringen krijgen haar in een nieuwe wereld. Wat nu? Mijn ogen vliegen over de bladzijden. Langzaam snap ik de film die we in de bioscoop hebben gezien beter. De oorsprong van het land, de kwade heks, de vreemde professor, zelfs de onmogelijke kleerkast! Alles komt samen, ik kijk verwonderd voor me uit. Dan wrijf ik het slaapzand uit mijn ogen en, lees ik door.

Die nacht droom ik over de gevechten van de heks. De schooldag erop filosofeer ik over alle andere werelden die er mogelijk bestaan. De juf begrijpt me niet dus ik houd het voor mezelf. Ook door de opvolgende weken maak ik zondagsschool, schreeuwende broers of de tafels van 7 maar half mee. Met een trouw paard rijd ik over de velden, met een schip bevaar ik de woeste zee, of ik vlieg, op de rug van Aslan zelf.

Het is een paar weken later en het lichtknopje gaat weer uit. Ik tel tot tien en ren zoals elke avond naar de andere kamer om het laatste deel uit te lezen.

‘Ik begrijp het… in iedere wereld wéér een wereld, in iedere Narnia wéér een Narnia…’ ‘Ja,’ zei Meneer Tumnus, ‘Net als bij een ui: alleen is, als je verder naar binnen gaat, iedere ring juist groter dan de vorige.’

Dan strompelt mijn broer opeens dronken zijn kamer binnen. ‘Hey, wat doe jij hier? Moet je niet slapen?!’ Hij neemt een hijs en ziet dan het boek. Nog in shock kijk ik hem verstijfd aan. Dan verschijnt er een subtiele lach op zijn gezicht: ‘Ben je al zó ver?’

Simon Govers

04 mei 2022

Lees de winnaar van de schrijfwedstrijd Eerste Boekenliefde: Nynke van der Beek

In de Boekenweek hielden we bij Boekhandel Over het water een schrijfwedstrijd: schrijf over je eerste boekenliefde. Uit de vele inzendingen kozen juryleden Lot Douze en Jeanet van Omme het titelloze verhaal van Nynke van der Beek als winnaar uit. Lees het hieronder. Het juryrapport vind je hier.

Vijftig ben ik nu en ik lig aan een infuus. Gestaag druppelt een doorzichtige vloeistof het hoog hangende zakje uit, stroomt dan door een slangetje richting mijn pols, waar een dunne holle naald mijn huid in gaat. De naald zit vast met speciale pleisters en ik kan geen kant meer op. Zo was dat laatst ook, toen een man in een witte jas zijn handen stevig over elkaar wreef. Hij stond vlak voor mij en glimlachte, mijn bovenkleding lag naast me op de onderzoekstafel.

Ik heb een boek meegenomen, het ligt op het tafeltje naast de vraag-om-hulpknop, maar ik kijk liever op mijn telefoon naar het nieuws: dat leidt lekker af. Vroeger kon ik me verliezen in een boek. Dat was begonnen op de middelbare school, misschien al vijfendertig jaar geleden. Het was gewoon een verplichting, het was gewoon een boek van de lijst met de toegestane werken. Maar toen ik eenmaal begon te lezen, gingen mijn ogen en oren open, alsof er iets wakker werd geschud dat tot dan toe lag te knikkebollen.

Ik las Het fregatschip Johanna Maria van Arthur van Schendel en alles om me heen viel weg: die hele literatuurlijst, school, de thuissituatie. Alleen de bladzijden en ik waren er nog, wij samen. Vreemd genoeg zou ik de exacte verhaallijn nu niet meer kunnen navertellen, net zomin als ik de naam van de hoofdpersoon nog weet. Wat ik nog wel helder heb, is het grote verlangen van de hoofdpersoon. Zijn verlangen naar het schip stuwde hem voort, gaf hem levenskracht. En toen ik daarover las, begon in mij een verlangen mee te vibreren, terwijl ik daarvoor niet eens wist dat ik dat had. Van Schendel had zijn verhaal dan wel verzonnen, het was toch echt: je diepste verlangen is de deur waardoor het licht naar binnen kan komen.

Die eerste keer is niet te herhalen, maar er volgden gelukkig wel nieuwe liefdes, zoals de brieven van Van Gogh, waarin ik ook die heerlijke intensiteit en gedrevenheid vond. Soms beleefde ik hetzelfde in mooi geschreven non-fictie, in bijvoorbeeld De uitvinder van de natuur. Dat proeven van een ander leven, het raken van een andere wereld, dat vond ik altijd heerlijk.

Maar sinds de diagnose durf ik niet meer te verlangen. Ik kijk zelfs nauwelijks meer naar buiten, terwijl het toch lente is. Ik lig hier op de derde verdieping: kijk, de zilvermeeuwen vliegen hier op raamhoogte. Ze zijn wit als engelen en lijken zonder enige moeite te zweven en te manoeuvreren. Zij kunnen alle kanten op, misschien hebben ze er plezier in, te zwenken en te draaien, mee te bewegen met de wind.

Ja, misschien ontdek ik nu toch een heel klein verlangen bij mezelf. Ik zou graag, als ik straks op mijn zorgtaxi moet wachten, daar buiten op een bankje willen zitten en dan mijn mutsje afdoen, om de zon op mijn kale hoofdhuid voelen. Misschien dat al het goede er nog steeds is, misschien dat het mooie van de wereld geduldig op mij wacht.

04 mei 2022

Schrijfwedstrijd Eerste Boekenliefde: Uitslag en juryrapport!

In de Boekenweek hielden we bij Boekhandel Over het water een schrijfwedstrijd: schrijf over je eerste boekenliefde. Hieronder vind je het juryrapport, met daarin de winnaar, én twee eervolle vermeldingen.

Dat was een succes, onze schrijfwedstrijd over de Eerste Boekenliefde. Bij veel lezers ging de inspiratie stromen, de inzendingen stroomden binnen. Van weerwolven in New York tot muisjes in een boom, van liefde voor stilistische brille tot hoofdpersonages die vrienden werden… Lezers worden door zeer uiteenlopende boeken geboren. Geboren? Sommige inzenders voelden zich al in de baarmoeder lezer!

Odes aan juffen en meesters waren er ook veel. De liefde voor de bibliotheek werd bezongen. Helaas voldeden de inzendingen daarover veelal niet aan de opdracht. Het onderwerp van de wedstrijd was het boek waardoor je lezer werd, niet het gebouw, de instelling of de mens. Met treurnis liet de jury daarom een paar mooie verhalen over liefdevolle, effectieve leesbevorderaars afvallen. Het was opbeurend om te lezen dat er zoveel leraren zijn die de leeshonger in hun leerlingen opwekken.

De jury, bestaande uit Lot Douze, eigenaar van Boekhandel Over het water en Jeanet van Omme, schrijfdocent, -coach en eigenaar van Het schrijfatelier, had niet alleen veel plezier in het lezen, ook het bespreken was een genoegen. Beoordelingscriteria werden gewogen en naast elkaar gelegd, inzendingen werden opnieuw gelezen, mooie zinnen werden gedeeld. Al dacht de jury over een aantal inzendingen hetzelfde, er werd flink beargumenteerd waarom favoriete inzendingen van de een toch hoger op de lijst moesten bij de ander.

Jeanet en Lot kwamen uiteindelijk tot de volgende top 3, in alfabetische volgorde:

– De ui – Simon Govers
– Kroniek van een aangekondigde dood – Marianne Janssen
– (zonder titel) – Nynke van Beek

Wat alle drie verenigde was de nadruk op één boek, dat ook een belangrijke rol speelt in het verhaal als geheel. Het zijn ronde verhalen, in elk hun eigen fijne stijl en vooral: bij elke lezing leveren ze ons verdieping op in de leeservaring. In de jurybespreking pakten we deze verhalen het vaakst terug en zeiden dan: ‘maar dit zit er ook nog in…’ ‘maar dit roept het ook bij mij op…’

Op één van de drie verhalen vonden we niets aan te merken. Het ontroerde ons bovendien. Het was in al zijn eigenheid en intimiteit een herkenbaar en universeel verhaal. Het thema van de wedstrijd kwam heel goed terug, maar werd ook overstegen. Zelfs de inhoud van de boekenliefde echode in het hele verhaal terug. Dat alles in een beeldende stijl met een goed gebruik van metaforen. Dat je in minder dan 500 woorden zoveel zeggen kan…

De winnaar van de Eerste Boekenliefde Schrijfwedstrijd is: het verhaal van Nynke van Beek! Gefeliciteerd! Er wordt contact met je opgenomen zodat we het prijzenpakket kunnen overhandigen.

Het winnende verhaal kun je nu op onze website lezen.

Eervolle vermeldingen zijn er voor de andere twee verhalen, die volgende week ook op onze website te lezen zullen zijn.