Lezen in tijden van corona 1

Lieve Lezer,

Terwijl ik dit schrijf is de regering in crisisberaad over de coronamaatregelen. Schoolleiders willen de scholen sluiten, volgens de NOS. Vanmorgen merkte een klant op dat ze best thuis wou blijven en dan lekker boeken lezen. Gisteren sprak een klant over een mogelijke apocalyps. ‘Als we er volgende week nog zijn…’ zei ze met galgenhumor. Het zijn onzekere tijden.

Bij mij geen paniek, maar wel een mijmering: hoe gaat dat als je in thuisisolatie zit? Wat doe je dan? Onvermijdelijk kwamen mij de gevangenisbrieven van Rosa Luxemburg voor de geest. Rosa Luxemburg zat tijdens de Eerste Wereldoorlog meer dan drie jaar vast vanwege haar politieke ideeën. Haar brieven geven een prachtig beeld van haar leven in beperking. Een paar weken geleden verscheen een heruitgave van deze brieven onder de titel Ik voel me in de hele wereld thuis.

Luxemburg zit op verschillende plekken vast, de ene keer heeft ze meer vrijheden dan de andere. Soms heeft ze zelfs een tuintje, waar ze met volle teugen van geniet. Soms krijgt ze bezoek. Wanneer ze van gevang verplaatst reizen haar boeken haar achterna. Kisten vol. Zelfs als ze alleen een cel heeft en af en toe een wandelingetje over een bestraatte binnenplaats maakt, kijkt ze nog naar de natuur. De vogeltjes lokt ze naar haar raam, ze determineert de bomen in de verte. Vanuit haar isolement leeft ze mee met haar naasten met vragen en lieve wensen en bezorgdheid.

Meer nog: ze blijft lezen, gedichten citeren en boeken bespreken en aanraden. Ze haalt ook herinneringen op aan betere tijden en toont zich blijvend politiek bevlogen. Haar eigen omstandigheden relativeert ze keer op keer, al geeft ze soms toe dat het niet altijd goed met haar gaat. En dan ziet ze weer een vogeltje, een mooie wolkenlucht of schiet haar te binnen dat ze nog graag dit of dat boek wil hebben. Dat alles, vergeet niet, tegen de achtergrond van de Eerste Wereldoorlog, waarin haar geliefde omkomt.

‘Sonjuscha, liefste, wees ondanks alles rustig en vrolijk. Zo is het leven en zo moet men het aanvaarden, dapper en glimlachend- ondanks alles,’ zo sluit Luxemburg één van haar brieven af.

Lieve lezer, laten we een voorbeeld nemen aan deze echte dwarsdenker en deze coronacrisis dapper en glimlachend tegemoet treden. Er zijn genoeg wolken om prachtige luchten te verzorgen. De vlier in mijn achtertuin heeft koolmeesjes en mussen, die standvastig hippen op de takken in de wind. Overdag ben ik hier, in de winkel, om al jullie boekenwensen te ontvangen en te voldoen. Opsturen of langsbrengen kunnen wij ook!

Inmiddels is de regering uitvergaderd en heeft nieuwe richtlijnen doen uitgaan. ‘Onthoud je van sociale contacten’ zegt het kabinet.  En lees een boek!

Boek van de week is uiteraard Ik voel me in de hele wereld thuis van Rosa Luxemburg.

Gezonde groet! Lot

P.S. Als je met mij wil corresponderen in deze tijden van sociale onthouding: leuk! Ik neem mij voor terug te schrijven.