‘History has no libretto’: Michael Ignatieff

Dit vak biedt voordelen, die je misschien niet verwacht. Afgelopen vrijdag hadden we prachtige, gereserveerde plekken in de Balie. Grote zaal, uitverkocht, want Michael Ignatieff werd geïnterviewd. Wat een avond was het.

Ignatieff is een alleskunner. Hij was toneelschrijver en hoogleraar, presentator en filosoof, en, opvallend, voormalig rising star in de Canadese politiek. Over zijn politieke avontuur en ondergang schreef hij het zeer interessante Vuur en as (we hebben nog een aantal afgeprijsde exemplaren!).
Momenteel is hij president en rector van de Central European University in Boedapest.

Hij werd geïnterviewd over democatie in Europa, maar ook over zijn nieuwe boek, Gewone deugden, Samenhang in een verdeelde wereld. Tijdens het luisteren steeg onze bewondering. Ignatieff is een originele denker, die de controverse niet schuwt, maar zijn standpunt altijd zorgvuldig onderbouwt. Zijn kijk is nuchter, maar ook optimistisch.

Tijdens het interview schetste hij van de huidige Europese situatie een realistisch, hard beeld, maar Ignatieff is niet pessimistisch. Hij ziet verschillende handelingsmogelijkheden voor Europeanen om hun vrijheden te bewaken en te vergroten: ‘You’ve got to fight.’ Oftewel: doe iets! Blijf niet klagen en toezien. Stel de hypocrisie ter discussie, de hypocrisie van zeggen dat we allemaal gelijk zijn, maar er niet naar handelen.

Of hij de toekomst met vertrouwen tegemoet ziet? Hij citeert: ‘History has no libretto’, want we realiseren ons te weinig dat de geschiedenis niet aan de kant van de liberaal progressieven staat.

Desondanks onderzoekt Ignatieff in zijn nieuwe boek de vraag of ruim een halve eeuw mensenrechten hebben geleid tot universeel gedeelde waarden: zijn er deugden die door de gehele wereldbevolking gedeeld worden? In het interview zei hij daarover dat hij een omslag ziet in het denken over het individu in de afgelopen halve eeuw. Hij schetst een ontwikkeling van een imperialistische kijk op de wereld naar de opvatting dat iedereen gelijk is. Hij reisde voor het antwoord de wereld rond- van Braziliaanse favela tot monniken in Myanmar.

We kwamen intellectueel opgeladen en geïnspireerd naar buiten, nu het boek lezen.

Meer weten? Hier kun je het interview terugzien en hier bestel je het boek.